Co wybrać najpierw – działkę czy projekt?
Planowanie budowy domu to proces wieloetapowy. Przemyślana koncepcja budynku i spójny schemat działania rozłożony w czasie, wraz z założeniami dotyczącymi finansów, są niezbędne dla powodzenia całego przedsięwzięcia. Aby inwestycję zwieńczył sukces trzeba zacząć od wytypowania miejsca pod planowaną budowę, ale równolegle, aby wiedzieć czego szukać, warto zastanowić się nad wymaganiami, które stawiamy przed projektem, według którego przyjdzie nam realizować życiowe marzenie. Od czego wobec tego zacząć i na co zwrócić szczególną uwagę jeszcze przed wbiciem pierwszej łopaty? Przedstawiamy najważniejsze kwestie związane z działką i projektem, które musza do siebie pasować.
Najpierw działka
Dobra działka to podstawa. Kiepska, pomimo najlepszego projektu i najbardziej nowoczesnych technologii budowlanych, nie zrekompensuje nakładów. Najważniejszymi kryteriami wyboru, poza możliwą do zapłacenia ceną, powinno być jej położenie i kształt, usytuowanie względem stron świata, skomunikowanie, uzbrojenie oraz status prawny (zapisy w księdze wieczystej i w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego).
Przede wszystkim działka powinna mieć uregulowane kwestie związane z własnością, najlepiej jednego właściciela i brak obciążeń hipotecznych. Należy też sprawdzić jej możliwości dotyczące budowy domu jednorodzinnego – czy to parcela budowlana oraz jakiego rodzaju zabudowę dopuszcza się w danej okolicy (jednorodzinną, bliźniaczą, szeregową, wielorodzinną itp.), jak wysokie mogą być budynki, ilu kondygnacyjne, jaki rodzaj dachu jest preferowany i o jakim spadku połaci, czy zaznaczono linię zabudowy i w jaki sposób trzeba do niej sytuować dom itp. Wszystkie te informacje znajdują się zwykle w planie miejscowym, który można uzyskać w stosownym wydziale urzędu gminy, o ile taki dokument został uchwalony. Jeśli nie, trzeba wystąpić o decyzję o warunkach zabudowy. Wniosek składa się w danej gminie niezależnie od tego czy jest się właściciele działki czy nie. Decyzja określa podobne kryteria dotyczące planowanego postawienia domu, z tym że zwykle nawiązuje do istniejącej już zabudowy. W ten sposób można wstępnie założyć jakiego rodzaju dom powinno się dać wybudować w konkretnym sąsiedztwie.
Mając pewien pogląd na sprawy podstawowe można zacząć przyglądać się bardziej szczegółowym kryteriom takim jak położenie, wielkość i kształt. Działka powinna mieć dostęp do drogi publicznej lub chociaż prywatnej. Ustanawianie służebności może okazać się problematyczne, nawet jeśli nakazywane przez obowiązujące przepisy. Wielkość jest dość indywidualną sprawą, jednak przyjmuje się, że 800-1200 m2 to optymalna powierzchnia dla średniej wielkości domu jednorodzinnego. Większe działki wymagają więcej pracy na co dzień i wyższych nakładów na utrzymanie; mniejsze zaś mogą być wygodne pod warunkiem dobrego planu zagospodarowania oraz odpowiednich przepisów umożliwiających określoną powierzchnię minimalną zabudowy danego terenu. Co do kształtu to zawsze najlepiej sprawdza się prostokąt lub kształt najbardziej do niego zbliżony. Jeśli chodzi o usytuowanie względem stron świata nie ma to aż takiego znaczenia, gdyż w zasadzie wszystkie oferowane przez biura projektowe gotowe projekty domów umożliwiają stosowne modyfikacje (choćby poprzez odbicie lustrzane) i wybudowanie ich zgodnie z potrzebami działki.
Dużo ważniejszą kwestią jest dostępność mediów – prądu, wody, gazu, kanalizacji czy światłowodu ze względu na Internet, przy czym warto zdawać sobie sprawę, że najważniejsze z tego wszystkiego jest przyłącze elektryczne, bez którego nie da się uzyskać pozwolenia na budowę. Pozostałe media, choć pożądane i wygodne z punktu widzenia mieszkańców, można zastąpić: wykopać własną studnię, ogrzewać piecem na paliwo stałe, wybrać szambo lub oczyszczalnię ścieków, czy skorzystać z operatora, który zapewni Internet drogą radiową.
Jeśli upatrzona działka spełnia wszystkie kryteria inwestorów, można zacząć szukać pasującego na nią projektu.
Potem projekt
Mając dobrze wybraną działkę i potrzebną wiedzę o tym, co można na niej wybudować, zgodną z własnymi oczekiwaniami, wybór projektu powinien być łatwy. Nie zawsze jednak jest to takie proste. Okazuje się, że ogromna liczba projektów dostępna na rynku potrafi przygnieść inwestorów, który pod natłokiem informacji i przeróżnych propozycji, nie potrafią podjąć decyzji i wyłuskać tego jednego do realizacji. Aby sprostać zadaniu warto skontaktować się z architektem, przedstawić mu swoje założenia, przesłać wypis z planu miejscowego i mapkę geodezyjną działki i poprosić o weryfikację wybranych już projektów wraz z opcją prezentacji innych przykładów dokumentacji pasującej do zdefiniowanych potrzeb. Często dzięki takiej ścieżce udaje się trafić na zupełnie inne projekty domów, być może wcale nie najpopularniejsze, niemniej jednak godne uwagi, starannie opracowane i posiadające dobre rekomendacje.
Szukając projektu warto posiłkować się opiniami na temat autorów opracowań, ich dotychczasowych realizacji oraz relacjami innych budujących. Na wielu forach budowlanych można przyjrzeć się indywidualnym rozwiązaniom już podczas budowy i przekonać się, jak różne mogą być domy wybudowane według tego samego projektu. Tym samym warto skorzystać z oferty katalogowych lub inaczej gotowych projektów domów, które są łatwo dostępne, tanie i sprawdzone. Mając dobrą działkę, dość łatwo powinno się udać dopasować do niej projekt. Warto skorzystać z dobrej szczegółowej wyszukiwarki np. portalu Domowy.pl, gdzie dokładnie wybrane parametry wpiszą dom w konkretne potrzeby parceli. Potem wystarczy potwierdzić swój wybór z Doradcą, aby w ciągu zaledwie kilku dni otrzymać projekt i zacząć starania o uzyskanie pozwolenia na budowę. A od tego momentu do wbicia pierwszej łopaty i zamieszkania w nowym domu czas mija naprawdę szybko, bo od momentu kupna działki i projektu, każdy marzy już o przeprowadzce!